بالاخره پای کرونا به ایران باز شد، آنهم درست در آستانه تعطیلات نوروز که بیشک افراد زیادی از ترس مبتلاشدن به کرونا قید سفرهای نوروزی را میزنند و برای مبتلانشدن به این ویروس مرگبار در خانههای خود میمانند.در روزهای ابتدایی کسی چندان خطر کرونا را جدی نمیگرفت اما هرچه زمان بیشتر گذشت و آمار مبتلایان و قربانیان این ویروس بیشتر افزایش یافت و حتی شیب صعودی به خود گرفت، مردم و مسئولان هم به خود آمده و خطر را جدی تر گرفتند.کابوس کرونا فعلا بر تمام جهان سایه انداخته است. تمامی صنایع درگیر این ویروس شدهاند و کسب و کارها در آستانه عید نوروز میشود گفت کاملا خوابیده است. مردم خانه نشین شده و در قرنطینه خانگی بسر میبرند. خرید و فروشها و رفت و آمدها هم به حداقل خود رسیده است.یکی از صنایعی که از بابت کرونا خسران دیده هم صنعت حمل و نقل است. پروازها به کمترین میزان رسیده است. کنسلیها افزایش یافته و بی میل شدن مردم نسبت به سفر آن قدر زیاد شده که آژانسهای هواپیمایی بلیت ۹۰۰ هزارتومانی را ۷۶ هزارتومان هم میفروشند!در همین باره دبیر انجمن جامعه تورگردان از لغو بسیاری از تورهای نوروزی هم خبر داده است. هادی شیرازی میگوید: تقاضای تورهای گردشگری در مقایسه با سالهای گذشته به شدت کاهش یافته و بسیاری که از ماهها پیش در تورهای خارجی ثبت نام کرده بودند، در حالی لغو کردن سفرهای خود هستند. او ادامه میدهد: در سالهای گذشته هیچ وقت شرایط تورهای گردشگری تا ایناندازه بد نبوده است و اگری فکری به حال این اتفاق نشود بسیاری از صنایع وابسته به گردشگری ورشکسته میشوند.در چنین وضعیتی که مرزهای هوایی و زمینی مسدود شده، با تاکید وزارت بهداشت و رییسجمهور برای کاهش سفرهای داخلی، وزارت گردشگری هم بخشنامه ای به تاسیسات گردشگری ابلاغ کرد که البته اجرای آن همچنان با «اما» و «اگر»هایی روبروست.معترضان، این بخشنامه را به دلیل بیتوجهی به خسارتهای وارده به بخش خصوصی در یک سال گذشته، غیرکارشناسی و غیرمسئولانه دانستند.
در بخشنامهای که ابلاغ شده، آمده است: «به منظور رعایت حقوق متقابل مردم، فعالان و تأسیسات گردشگری در چارچوب بند یک ماده ۱۳ تصویبنامه حقوق شهروندی، مفاد قرارداد گشتهای داخلی و خروجی و ماده ۱۲ شیوهنامه اجرایی ذخیره اتاق و ابطال آن در واحدهای اقامتی، چنانچه از تاریخ اول اسفندماه امسال تا اطلاع ثانوی، گردشگری درخواست انصراف از سفر داشته باشد، کلیه تاسیسات گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بدون هیچگونه جریمهای نسبت به استرداد وجوه دریافتی از گردشگران اقدام میکنند.»اما خب همان طور که اشاره شد تاسیاست گردشگری و بویژه آژانسهای مسافرتی شاکی هستند. آژانسهایی که میگویند برای تورهای خارجی هزینه کردهاند و طرف خارجی متعهد به بازگرداندن این هزینه نیست و دود این مساله تنها در چشم تاسیسات گردشگری کشورمان میرود که عمده امیدشان برای درآمدزایی به همین تورهای خارجی و البته شب عید بوده است.با این حال معاون گردشگری میگوید بخشنامه «لغو سفر» با مخالفتها و سرپیچیهایی هم روبرو شده است.هرچند حرمت ا… رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران اخیرا از برگزاری جلسه فوری برای کاهش ضرر و زیان آژانسها و تورهای گردشگری و حتی مسافرها خبر داد اما با این وجود سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور گفت که با توجه به شرایط غیرقابل اجتناب ایجاد شده اتخاذ تدابیر و هماهنگیهای لازم به منظور بازگشت مسافران ایرانی که از سوی شرکتها به مقاصد پروازی که در مورد پذیرش اتباع ایرانی محدودیت قائل شدهاند، ضروری است و انجام هماهنگیهای لازم در راستای استرداد وجه بلیت، بدون اعمال هرگونه جریمه بلیت مسافران که از این رهگذر پروازهای آنها در رفت و یا بازگشت مختل شده است، صورت گیرد.جعفرزاده همچنین تاکید کرده که آن دسته از مسافرانی که ایرلاینها، خسارت کنسلی از استرداد بلیتشان را کسر میکنند، میتوانند به سازمان هواپیمایی کشوری شکایت کنند.شرکتهای هواپیمایی هرکدام بخشنامه جداگانه ای در این باره صادر کردهاند(!) که صدای سخنگوی سازمان هواپیمایی را هم درآورد و هشدار داد که همه شرکتهای هواپیمایی باید به یک صورت عمل کرده و نمیبایست بخشنامههای متفاوتی صادر کنند . بر همین اساس؛ همه بلیتهایی که از پنجم اسفند ماه به بعد از سوی مسافر کنسل شد، میبایست نرخ کامل بلیت به مشتریان مسترد شود.البته خسارت کرونا تنها برای صنعت ریلی و جاده ای و هوایی ایران نبوده است.
۱۰۰ میلیون دلار؛ خسارت خطوط هوایی خاورمیانه
رویترز گزارش داده که خطوط هوایی خاورمیانه حداقل با خسارت ۱۰۰ میلیون دلاری کرونا مواجه شدهاند.برخی کشورهای حوزه خلیج فارس به علت نگرانی از شیوع این ویروس در مرزهای خود، پروازهای ورودی و خروجی به کشورهایی نظیر چین، کره جنوبی، ایتالیا و تعدادی از کشورهای خاورمیانه را متوقف کردهاند.محمد علی البکری رئیس بخش آفریقا و خاورمیانه این انجمن جهانی اعلام کرد که، فروش بلیط در منطقه برای خطوط هوایی خاورمیانه در هفتههای آتی با کاهش مواجه خواهد شد و اگر محدودیت مسافرتی در آسیا افزایش پیدا کند، درآمد خطوط هوایی به خطر میافتد.به گفته او، در این مرحله خطوط هوایی بین المللی امسال به علت این ویروس ۱.۵ میلیارد دلار ضرر میکنند.این انجمن پیشتر ارزیابی کرده بود که ناوگانهای هوایی منطقه آسیا و اقیانوسیه در سال جاری میلادی متقبل ۲۷.۸ میلیارد دلار خسارت خواهند شد.
۳۰ میلیارد تومان؛ خسارت ریلی
اما در مورد کنسلیهای قطار؛محمد رجبی رئیس هیات مدیره انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل ریلی روز ۸ اسفند در خصوص کنسلی بلیت قطار پس از شیوع کرونا ویروس در کشور گفت: در چند روز اخیر حدود ۱۵ میلیارد تومان بلیت خریداری شده مسافران شبکه ریلی پس داده شده که همین امر ۱٫۵ میلیارد تومان زیان مستقیم به شرکتها وارد کرده است.رئیس انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل ریلی گفت: منظور وزیر راه از عدم دریافت خسارت کنسلی مسافران از سوی شرکتهای حمل و نقلی مربوط به کاروانهای گروهی بوده که امکان جبران خسارت با توجه به تخفیفات وجود دارد.به گفته وی، در صورت ادامه روند کنونی و کمتر شدن سیر قطارها و تامین بالاجبار هزینه نیروی انسانی شاغل در شرکتها، شرکتهای حمل و نقل ریلی متحمل هزینه سنگینی خواهند شد که ممکن است تا بالای ۳۰ میلیارد تومان هم برسد.هرچند وزیر تاکید کرده که خسارت و جریمه در کار نیست اما رجبی گفت که منظور وزیر کاروانهای گروهی مثل راهیان نور بودهاند و مسافرانی که بعد از تاریخ سوم اسفندماه بلیت خریداری شده را لغو کنند، بسته به زمان لغو سفر مشمول پرداخت جرایم ۱۰ تا ۵۰ درصد خواهند شد و افزود که لغو سفر به فاصله ۲۴ ساعت قبل از حرکت قطار مشمول ۱۰ درصد جریمه، لغو سفر به فاصله کمتر از ۲۴ ساعت قبل از حرکت قطار مشمول ۳۰ درصد و لغو سفر به فاصله یکساعت قبل از حرکت قطار مشمول ۵۰ درصد خسارت هزینه خرید بلیت قطار خواهد بود.هرچند مسافران حق دارند نگران هزینههای بلیت خریداری شده باشند و فعلا هم با سیاست یک بوم و چندهوا روبرو شدهاند و هر بخشی برای خود حرفی میزند و بخشنامه یا صادر میکند اما نباید از ضرر و زیان و خسارت هنگفتی که به واسطه شیوع کرونا و مسدودشدن مرزها و تعلیق سفرها به ایرلاینها، آژانسها ، اتوبوس داران و تمامی تاسیسات گردشگری وارد شده و میشود هم غافل شد. فعلا سایه سیاه کرونا بدجور روی سر تمام دنیا سایهانداخته است.