استان اصفهان با توجه به قرار گرفتن در مرکز ایران دارای تنوع فراوان در تولید انواع فرش دستباف میباشد در مرکز استان فرش کرک و ابریشم اصفهان با گره فارسی و ظرافت خاصی از نظر مواد اولیه تولید میگردد. دارای طرحهای لچک و ترنج- درختی- عکس- شکارگاه- واگیره- گلدانی و … می باشد و تاریخچه طراحی و نقوش فرشهای دستباف استان اصفهان به حسب محدوده جغرافیایی و منطقهبندی از دوره صفویه و زمان حکومت شاه عباس اول (قرن دهم ه. ق) شروع میشود و قبل از این دوره مدرک مستدلی دال بر طراحی و استفاده از نقوش خاص در بافت فرش دستباف در این منطقه وجود ندارد. باید اشاره کرد هنوز هم بهترین و معروف ترین اساتید طراحی و نقاشی فرش دستباف از شهر هنر پرور اصفهان هستند و شهرهای دیگر ایران نیز از هنرشان تغذیه میشود.
با توجه به اهمیت فرش دستبافت و پایدار ماندن آن در فرهنگ دیرینه ایران که از نصف جهان سرچشمه گرفته است؛ علی شهبازی مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی فرش روستایی استان اصفهان با ذکر اینکه در استان اصفهان۲۴ شرکت تعاونی در حیطه فرش دستباف روستایی فعالیت میکنند که حدود ۶۰ هزار بافنده فرش زیرنظر این تعاونیها مشغول و بیش از ۳۰۰هزار بافنده دارایا شناسنامه و کد هستند که تحت پوشش دیگر ارگانها میباشند و بسیاری از بافندهها هستند که بصورت آزاد کار کرده و تحت پوشش نهادی نیستند اظهار میکند: عمده تولید فرشهای دستباف روستایی در شهرهایی با بافت روستایی و نیز حومههای کلان شهر اصفهان صورت میگیرد.
رییس هیات مدیره اتحادیه فرش دستباف مرکزی ایران با یادآوری اینکه اصفهان با ۱۲ نوع سبک و مدل که بیشترین فرش دستباف روستایی استان در کاشان، آران و بیدگل و نجفآباد تولید و جزو متنوعترین، وسیعترین و پرتولیدترین استان در حوزه فرش است میگوید : تولید فرش دستباف یکی از کم هزینهترین موارد جهت اشتغالزایی است که میتواند بهترین درآمد و در بخش صادرات بیشترین ارزآوری را در کشور داشته باشد.
عضو هیات رییسه اتاق تعاون استان اصفهان در ادامه میافزاید: فرش دستباف از ابتدا تا انتهای آن اشتغال بخش بزرگی از جامعه را شامل میشود از جمله اقتصاد روستایی و تولید مواد خام، اشتغالزایی در چرخه صنعت طراحی و آمادهسازی فرش، مرحله حساس تولید که بافنده هنر خود را به رخ میکشاند و در نهایت عملیات شور و پرداخت است که فرش را آماده فروش خواهد کرد.
این کارشناس فرش دستباف با ابراز اینکه تنها ۲۰درصد از فرشهای دستباف در سهم کشور است و ۸۰ درصد آن صادر میگردد تصریح میکند: فرش ایرانی یک هنر، یک فرهنگ و یک تمدن است و معرف و شناسنامه و پرچم دوم ایران است و نگاه جهان به فرش ایرانی نگاه مصرفی نیست زیرا فرش ایران زنده و دارای روح است و با توجه به اینکه فرش یک هنر و محصول لوکس بشمار میآید جایگاه آن در کشورهایی با سرانه درآمدی بالا و توسعه یافته است و به جرات میتوان گفت فرش ایرانی رقیب دارد ولی نظیر ندارد.
شهبازی در خصوص موانع صادرات در این عرصه میگوید: در سال ۱۳۸۰ به ۹۹ کشور جهان فرش ایرانی صادر گردید ولی متاسفانه طی سالهای اخیر صادرات این کالا در استان و دیگر شهرهای کشور به پایینترین سطح خود رسیده است زیرا علاوه بر افزایش قیمت مواد اولیه بوروکراسی اداری همانند وقت گیربودن صدور مجوزهای بازرگانی و امور گمرکی افزایش داشته است که این خودتحریمی بیش از تحریمهای تحمیلی ظالمانه، آسیبزاست.او ادامه میدهد: یکی دیگر از علل کم شدن صادرات نبود تبلیغات فرش در خارج از کشور است؛ در دنیا نسل جدید فرش ایرانی را نمیشناسند؛ دولت با سرمایهگذاری و بالابردن قدرت تبلیغات در همه کشورها میتواند دنیا را به سمت فرش ایرانی بکشاند .مدیر عامل اتحادیه شرکتهای تعاونی فرش روستایی استان اصفهان در همین راستا اعتقاد دارد حک کردن لباس ورزشکاران به نقوش فرش ایرانی در میادین بینالمللی یکی از راهکارهایی است که جهانیان را با این هنر ارزشمند آشنا میکند و همچنین در شرایطی که کشور در اقتصادی مطلوبی به سر نمیبرد میتواند راهی بینظیر برای کسب درآمد و ارزآوری را باز نماید.شهبازی فروشگاههای فرش دستباف ایرانی در هر کشور را به منزله سفارت ایران میداند و میگوید: رایزنیهای اقتصادی و فرهنگی در سفارتخانهها و کنسولگریها، یکی دیگر از راهکارهایی است که در جهت حمایت از فرش ایرانی میتوان انجام داد.نایب رئیس اتاق تعاون استان اصفهان با اشاره به طرح بیمه قالی تصریح میکند : در سالهای اخیر گامی مثبت است و تسهیلات خوبی نیز به تولیدکنندگان فرش دستباف اعطا شده است ولی با توجه به ۹۰۰میلیارد دلاری که در بودجه سال ۹۸ به بیمه قالیبافان تعلق گرفت متاسفانه تاکنون حتی ریالی از آن به بیمهشدگان پرداخت نگردیده است.
اصالت فرش ایرانی رقیب فرش چینی
شهبازی در پایان با ذکر اینکه اصالت فرش ایرانی رقیب فرش چینی است و علی رغم آنکه کشور چین رقیبی برای تولید فرش ایرانی محسوب میشد اما امروزه به دلیل اصالت در بافت، محصولات فرش ایرانی در بازارهای چین جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده به سخنان خود پایان داد.