کیوان جعفری طهرانی کارشناس ارشد بازارهای بین‌المللی فولاد و مواد معدنی در یادداشتی به چیلان تحلیلی بر روند بازار فولاد در سال ۲۰۱۹ داشته و اشاره‌ای به قدرت فولادسازان چینی در تعیین مسیر قیمت فولاد و سنگ آهن کرده است.جو روانی ناشی از حادثه شکست سد باطله معدن واله در برزیل باعث شد به صورت هیجانی بهای سنگ آهن پیش از تعطیلات عید شکوفه‌های چین افزایشی شود. همانگونه که در ابتدای وقوع این حادثه پیش‌بینی می‌شد، تاثیر افزایش قیمت سنگ آهن بر بازار فولاد طولانی‌تر و مدت دارتر بود و شرایط نیز همانگونه که تخمین زده می‌شد پیش می‌رفت تا آنکه واله اعلام کرد این حادثه تاثیری بر تولید سایر معادنش نخواهد گذاشت اما دولت مرکزی برزیل، واله و CSN سومین شرکت معدنی برزیل را وادار کرد که سدهای باطله دیگر خود را ببندند.در پی این تصمیم، واله اعلام کرد ۱۰ سد باطله خود را ظرف ۳ سال آینده و CSN نیز ۳ سد باطله را خواهد بست. در ادامه مقامات واله اعلام کردند این شرکت اعلام شرایط فورس ماژور نخواهد کرد اما در طول تعطیلات عید شکوفه‌ها فورس ماژور اعلام کرد.
هرچند که واله گفت فورس ماژور در بازار چین تاثیر نداشته و این شرکت همچنان محموله ها را به خریداران چینی تحویل خواهد داد اما این شرایط بیشتر بر بازار اروپا، ژاپن و کره جنوبی تاثیرگذار بود.
لذا در دوره تعطیلی بازار چین اگرچه شاهد افزایش قیمت سنگ آهن بودیم اما معامله‌ای صورت نمی‌گرفت و اصطلاحا افزایش قیمت کاذب بود. بعد از عید شکوفه ها، شاهد افزایش قیمت آهن قراضه و سپس شمش فولاد در CIS یا آسیای میانه بودیم.
به اعتقاد نگارنده این بازارها منتظر یک فرصت برای افزایش قیمت بودند و حادثه برزیل یک بهانه بود. بنابراین جو هیجانی از یک طرف و نیاز بازار به افزایش قیمت فولاد که بازار به آن تشنه بود از طرف دیگر، بر بازارهای بین‌المللی تاثیر گذاشت و در نتیجه شاهد افزایش ۲۰ تا ۳۰ دلاری قیمت شمش، ۱۰ تا ۲۰ دلاری قیمت آهن اسفنجی و ۳۰ دلاری قیمت قراضه بودیم.
بعد از عید شکوفه‌ها، بازار چین افزایش هیجانی قیمت سنگ آهن را نپذیرفت چرا که فولادسازان چینی که قدرت زیادی نیز دارند، از کاهش حاشیه سود خود طفره رفته و از آن حمایت نمی‌کردند.
در چند سال گذشته به ویژه در سال های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ فولادسازان چینی به علت کاهش جهانی قیمت فولاد، ضررهای سنگینی را متحمل شدند و بعضا حاشیه سود آنها در برخی موارد به ۳۰ دلار و حتی ۱۵ دلار در تن نیز رسید که اصلا توجیه اقتصادی برای آنان نداشت. در شش ماهه دوم سال ۲۰۱۸ روند برای فولادسازان چینی به گونه‌ای شد که فولادسازان چینی به حاشیه سود حداقل تنی ۱۰۰ دلار رسیدند.لذا فولادسازان با افزایش قیمت سنگ آهن به جهت کاهش حاشیه سودشان در کوتاه مدت و به مرور موافقت نمی‌کردند. بنابراین مقاومتی که در دو روز بعد از پایان عید شکوفه‌ها درخصوص قیمت سنگ آهن شاهد آن بودیم ناشی از قدرتی است که فولادسازان چینی دارند و بازار را به هر جهتی که بخواهند سوق می‌دهند. فولادسازان چینی پیش بینی کرده‌اند توافق میان آمریکا و چین در هاله‌ای از ابهام است و احتمال این توافق ناچیز است.اما به اعتقاد نگارنده این توافق اتفاق خواهد افتاد چراکه نشست ماه نوامبر در آرژانتین و پیشرفت‌هایی که حاصل شد، همگی گواه بر انجام این مهم است و این توافق مهم بر قیمت کامودیتی‌ها تاثیرگذار خواهد بود. اما در خصوص کاهش قیمتی که در گندله و سنگ آهن بعد از عید شکوفه‌ها اتفاق افتاده، این اتفاق را باید موقتی دانست چرا که با توجه به اینکه به فصل بهار چین نزدیک می‌شویم و فعالیت ساخت و ساز رونق می‌گیرد و مصرف سرانه فولاد افزایش می یابد، بازار همچنان صعودی پیش بینی می‌شود.
فاکتور مهم دیگر در تقاضای سال ۲۰۱۹ فولاد دنیا به نشست سران حزب کمونیست چین در دهه اول ماه مارس برمی‌گردد. هر ساله تصمیم‌گیری‌های مهم و حیاتی در این نشست توسط دولت و ریاست جمهوری چین صورت می‌گیرد. شواهد حاکی از آن است که رئیس جمهور چین همان گونه که ۴ سال قبل پروژه جاده ابریشم جدید را در این نشست معرفی کرد، هر ساله در این نشست پروژه‌های توسعه‌ای بیشتری نظیر شهرهای اقماری، پروژه‌های ریلی و راه‌آهن و فرودگاهی را معرفی می‌نماید.شهرهای اقماری که به عنوان پروژه‌های بزرگ شناخته می‌شوند، در شعاع ۱۰۰ کیلومتری شهرهای بزرگ چین از جمله پکن تعریف شده‌اند تا شاهد انتقال صنعت به این شهرها باشیم. تمامی این پروژه‌ها با هدف افزایش مصرف سرانه فولاد تعریف می‌شوند. از سوی دیگر عمر مفید سازه‌های فلزی در چین به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که حداکثر ۱۰ سال باشد و پس از آن باید شاهد تخریب و استفاده از آن به عنوان آهن قراضه باشیم.
تمامی این اقدامات مصرف فولاد و تولید آهن قراضه را در چین بالا می‌برد. رشد اقتصادی چین در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۸ به جهت جنگ تجاری آمریکا و چین تنها ۶.۴ درصد بود در حالی که ۶.۶ درصد تخمین زده می‌شد. از این رو دولت چین در نظر دارد در سه ماهه اول و دوم سال ۲۰۱۹ این عقب‌افتادگی را از طریق افزایش رشد اقتصادی و توافق با آمریکا جبران نماید. لذا این مسئله و نیز تعریف پروژه‌های جدید عمرانی، کمک خواهد کرد وضعیت بازار جهانی فولاد در سه ماهه اول امسال همچنان خوب باقی بماند. در سه ماهه دوم ۲۰۱۹ نیز وضعیت بازار فولاد مناسب خواهد بود و قیمت‌ها هم با رشد ملایم پیش‌بینی می‌شود اما در مورد سنگ آهن نمی‌توان به صراحت صحبت کرد چون وضعیت بازار نامشخص است و کنترل قدرت در دست فولادسازان است.از این رو فولادسازان چینی بیشتر از اهرم آهن قراضه برای کنترل قیمت سنگ آهن استفاده خواهند کرد. همانگونه که انجمن آهن و فولاد چین در سال ۰۱۴ ۲ و ۲۰۱۵ پیش‌بینی کرده بود، به صورت سالانه مصرف سرانه قراضه در چین به عنوان ماده اولیه و خام و جایگزینی برای سنگ آهن افزایش خواهد یافت و رشد آن از سال ۲۰۱۹ سرعت بیشتری گرفته و این رقم در ۲۰۲۵ به اوج خود خواهد رسید و مصرف آن در مقایسه با سنگ آهن ۵۰ – ۵۰ می‌شود. درمورد روند بازار فولاد در سه ماهه سوم و چهارم سال جاری میلادی نیز هنوز اظهار نظر زود است و به تحولات آینده بستگی دارد.
