بازار خودرو در سالی که گذشت یکی از متشنج ترین بازارهای داخلی محسوب میشد. علاوه بر کمبود تولید و زیاد بودن تقاضا، قیمتها هم در این بازار روزانه یا ماهانه افزایش داشت. حتی موانع و مسائلی مانند گرانی بنزین هم که انتظار میرفت میزان تقاضا و خرید خودرو را کاهش دهد هم افاقه نکرد و در نهایت روند صعودی قیمت خودرو همچنان ادامه دارد. بازار خودرو البته تنها حاشیه قیمتی نداشت. احتکار، برکناری مدیران ارشد و حتی کشیده شدن پای دو نماینده به مساله گرانی خودرو نیز در سال جاری خبر ساز بود.در این گزارش به بررسی برخی از اصلی ترین متهمان یک سال گذشته بازار خودرو و گرانی اشاره میکنیم.
خریداران ساده
این بزرگواران همیشه در صحنه در همین ماههای اخیر اگر هر کدام تنها ده خودرو هم ثبت نام کرده باشند و در هر خودرو اندکی کمتر از ده میلیون هم سود کسب کرده باشند میتوانند در آخر امسال بیش از صدمیلیون ناقابل سود کسب کرده باشند البته این مساله را در نظر داشته باشید که گفته شده برخی در زمان باز شدن سایتهای ثبت نام یا با هر روش و رانت دیگری نزدیک به صد خودرو در هر بار، ثبت نام کرده اند. در اسفند ماه فاصله قیمت میان قیمتهای کارخانه و بازار آزاد بیش از بیست میلیون تومان بوده است!
سایتهای خرید و فروش اجناس و کالاهای دست دوم
دیوار محترم و شیپور عزیز دو متهم دیگر روزهای پر التهابی هستند که بر بازار خودرو گذشت. دلالان البته در صف مقدم نبرد با ارزانی در این سایتها هم معرفی شدهاند، افرادی که گفته میشود بدون هیچ دلیل و پشتوانه ای با قیمتها در این دو سایت بازی کردند و به خصوص در بازار خودروهای کارکرده، عملا آشفتگیهای زیادی به راه انداختند. هر چند در تابستان به صورت موقت صفحات عرضه خودرو در این دو سایت بسته شد تا فکری به حال آنها شود اما در نهایت باز هم بدون آنکه برنامه و راهکاری برای آنها ارائه شود دوباره صفحات راهاندازی و قرار شد تنها نظارت صورت بگیرد.
نمایندگان مجلس
تندیس گاف بزرگ بازار خودرو هم به خبر دست داشتن دو نماینده مجلس در خرید و احتکار صدها هزار خودرو تعلق میگیرد؛ خبری که مانند بمب در رسانهها ترکید اما در نهایت هم مشخص نشد این بزرگوارانی که در ابتدا اعلام شد بازداشت هستند و بعدها گفته شد برای ادای پارهای از توضیحات فراخوانده شده اند و با قید وثیقه آزاد هستند چرا محاکمه و شفاف سازی در پرونده آنها انجام نشد؟!نمایندگان و بویژه اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس هم در روزهای آشوب در بازار خودرو، عملا کار مثبتی انجام ندادند و این بازار افسارگسیخته تا روزهای پایانی سال به کار خود ادامه داد . پراید تا ۷۰ میلیون هم رسید اما از بهارستان آبی برای بازاری که لجام گسیخته به حرکت خود ادامه داد و میداد گرم نشد!
روباتها
روباتها هم از بالا و پایینهای خودرو بینصیب نماندند. متهم ردیف اول اینکه در کمتر از یک دقیقه سایتهای فروش بسته میشود همین رباتهای زبان بسته ای هستند که طراحی شده اند تا در جهت خدمت به دلالان گرامی عمل نمایند و در کمتر از یک دقیقه بیش از چند صد خودرو را خریداری کنند. این کار البته از دلالان ساده گذشته و یک نماینده مجلس مدعی شده که این کار مافیای خودرو است. جواد حسینیکیا، عضو هیأت رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کرده برای بررسی این موضوع تحقیقاتی انجام دادهام که به صورت غیررسمی اعلام کردند مافیاهای خودرو با استفاده از ربات اقدام به ثبتنام در سایتها میکنند. البته که سودهای چند صد میلیونی در این بازار تشکیل شبکههای مافیایی را هم به صرفه کرده است. این مدل از متهم کردن رباتها البته بعدها تکذیب و به عنوان یک ادعای بدون سند و مدرک از سوی یکی دیگر از نمایندگان محترم مجلس رد شد اما همچنان این مساله جای سوال دارد که چطور هنوز سایتهای فروش به خصوص برای برخی از خودروهای پر طرفدار زیر یک دقیقه بسته میشود.
خودروسازان
شاید عجیب ترینهای این لیست همین خودروسازان باشند؛ همانها که هزاران خودرو را در انبارها به دلیل نبود دستگیرههای در و زههای خودرو و بالابر شیشه نگه داشتند و در نهایت با پادرمیانی تعزیرات حکومتی ناچار به ورود این خودروها به بازار شدند. تابستان امسال تعزیرات حکومتی استان تهران اعلام کرد انباری با بیش از صد هزار خودرو کشف کرده که تنها ناقصی آنها قطعات بسیار ابتدایی مانند پخش خودرو و روکشهای صندلی بوده است.
و ما ملت همیشه در صحنه!
هرچقدر هم از دلالان و مافیای پشت پرده و مسئولان و دولت و خودروسازان گلایه کنیم، بازهم دلیل نمی شود نقش پررنگ «مردم»ی که هرچقدر هم خودرو گران شود، بازهم دست از خرید آن برنمی دارند، گذشت.هجوم مردم برای خریدن خودرویی که آن را فاقد کمترین استاندارد میدانند و به «ارابه مرگ» در جادهها معروف است، تاسفبار است. در روزهای اخیر شاهد بودیم که قیمت بلیت پروازهای هوایی صدها هزارتومان کاهش داشت. به عنوان مثال بلیتی که تا قبل از کاهش شدید پروازها به واسطه مساله کرونا، ۹۰۰ هزارتومان بود تا ۷۸ هزارتومان هم پایین آمد و همان زمان در شبکههای اجتماعی این مساله مطرح شد که اگر مردم در موارد دیگر از جمله همین خودرو هم بیخیال خرید میشدند و حداقل تا مدتی این بازار را تحریم میکردند، خودروسازان و سایر متولیان این حوزه در فروش، مجبور به پایین آوردن قیمتها میشدند! اما خب امان از ملت همیشه در صحنه!